دریاچهای فیروزهای در ارومیه که قرمز میشود
تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۳۹۹۹۹۰۶۱
ایسنا/آذربایجان غربی آبشارها، جنگل، دریا و جاذبه های طبیعی، یکی از مقاصد گردشگری است که طرفداران زیادی دارد و سالانه گردشگران بسیاری برای بهرهمندی از طبیعت و زیباییهای بکر آن به مناطق مختلف سفر می کنند.
آذربایجان غربی استانی در شمال غرب کشور بواسطه آب و هوای منحصر به فردی که دارد سالانه پذیرای گردشگران زیادی است که علاقه مند به دیدن جاذبه های طبیعی هستند و در بین آبشارهای متعدد و مناطق طبیعی این استان، دریاچه ارومیه همانند نگینی فیروزه ای در بین جاذبه های طبیعی استان می درخشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
دریاچه ارومیه اگر چه طی سالهای گذشته با بحرانی بزرگ دست و پنجه نرم می کرد و رو به احتضار بود اما با تلاشهای دولت سیزدهم این نگین فیروزه ای جانی دوباره یافت و همانند سالیان دور که پذیرای گردشگران زیادی بود، نوروز امسال نیز میزبان گردشگران استان و علاقه مندان به جاذبه های طبیعی بود.
بواسطه افزایش تراز دریاچه و به شکرانه این اتفاق مبارک، علاوه بر حضور خود جوش گردشگران در دریاچه ارومیه، برگزاری جشنواره بادبادک نیز فرصتی برای شادی و نشاط خانواده ها از دمیده شدن جانی دوباره بر کالبد دریاچه بود.
خانواده ها در این جشنواره از دیدن دریاچه ارومیه به وجد آمده بودند چه افرادی که از سایر استانها پیگیر اخبار دریاچه بودند چه اهالی بومی منطقه که وجود این دریاچه نقش حیاتی در زندگی آنها دارد...
دریاچه ارومیه از جاذبه های طبیعی ایران است که عنوان ششمین دریاچه آب شور جهان، بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه و بزرگترین دریاچه ایران را با خود یدک میکشید.
وجود جزایر متعدد و زندگی جانداران بسیاری در این جزایر بر اهمیت و جذابیت این دریاچه می افزاید.
دریاچه ارومیه گاهی اوقات به رنگ سرخ و نارنجی درمیآید که این موضوع در نتیجه فعالیت موجودات میکروسکوپی در داخل آن است.
یکی از زیبایی های دریاچه ارومیه، کشتی آرتمیاس که در ساحل این دریاچه لنگر انداخته، سالیان دور مسافران بسیاری را به مقصد رسانده و امروز به عنوان نمادی در ساحل آن لنگر انداخته که یادآور روزهای پرآب دریاچه است.
به گفته دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه، حجم آب دریاچه ارومیه به ۱.۷ میلیارد مترمکعب رسیده است.
محمد صادق معتمدیان با اشاره به بارشهای خوب زمستانی و تصمیمات کارگروه ملی برای رهاسازی آب به دریاچه، گفت: در حال حاضر وضعیت این پهنه آبی رو به بهبود بوده و حجم آب آن با افزایش ۱۶۰ میلیون مترمکعبی نسبت به زمان مشابه سال گذشته و حدود ۱.۱ میلیارد مترمکعبی نسبت به ابتدای سال آبی، به یک میلیارد و ۷۱۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
وی افزود: وسعت دریاچه ارومیه نیز به یک هزار و ۲۰۰ کیلومتر مربع رسیده که ۹۰ کیلومترمربع بیشتر از زمان مشابه سال گذشته و ۵۸۶ کیلومترمربع بیشتر از ابتدای سال آبی سال ۱۴۰۲ است.
معتمدیان همچنین با اشاره به آغاز رهاسازی آب به سمت دریاچه ارومیه از آذرماه امسال از طریق سدهای آذربایجان غربی و کردستان، خاطرنشان کرد: تراز دریاچه ارومیه طبق آخرین آمار، به یک هزار و ۲۷۰ متر و ۳۱ سانتی متر رسیده که ۶ سانتی متر بالاتر از زمان مشابه پارسال و ۴۹ سانتی متر بالاتر از ابتدای مهرماه ١٤٠٢ است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه هواشناسی بارش های خوبی را برای فروردین و اردیبهشت ماه امسال پیش بینی کرده، افزود: امیدواریم با تحقق پیشبینی ها شاهد افزایش حجم آب دریاچه باشیم.
معتمدیان همچنین با اشاره به اثرگذاری تبخیر آب در کاهش تراز دریاچه ارومیه، اضافه کرد: تابستان سال گذشته در برخی روزها ۳۰ میلیون مترمکعب تبخیر داشتیم.
وی در ادامه با بیان اینکه برای تحقق شرایط تثبیت آب دریاچه ارومیه که ۶ میلیارد مترمکعب است، نیازمند اجرای برنامه های میان مدت کارگروه ملی نجات هستیم، افزود: طرحهای مربوط به این برنامه در ستاد احیای دریاچه ارومیه با حضور ۶ وزارتخانه، ۲ سازمان زیرمجموعه ریاست جمهوری و سه استانداری حوضه آبریز دریاچه ارومیه به تصویب رسیده است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه به توجه ویژه دولت به احیای دریاچه و دستور ویژه آیتالله رئیسی، رئیس جمهور و تخصیص اعتبارات مناسب و بی سابقه به موضوع احیای دریاچه نیز اشاره کرده و یادآور شد: سال گذشته فقط در حوزه وزارت نیرو، ۳ هزار میلیارد تومان جهت تکمیل پروژه های سخت افزاری تخصیص داده شد که رقم قابل توجهی است.
معتمدیان همچنین افزود: در ماههای آینده فاز دوم انتقال آب از سد کانی سیب شامل انتقال آب از بادین آباد به میزان ۱۸۰ میلیون مترمکعب به اتمام رسیده و پروژههای مهم سخت افزاری پایان خواهند یافت.
وی یکی از اتفاقات خوب در دولت سیزدهم با تاکیدات ویژه رئیس جمهور را اتمام پروژه های سخت افزاری نیمه تمام و اجرای برنامه های نرم افزاری در احیای دریاچه ارومیه عنوان کرد و افزود: تقویت رویکرد نرم افزاری از جمله مهمترین برنامههای آتی دولت در احیای دریاچه ارومیه است که امیدواریم مردم با همکاری و مشارکت، در مدیریت منابع و مصارف آب نقش آفرینی داشته و با جلوگیری از برداشت های غیرمجاز، شاهد بهبود وضعیت دریاچه ارومیه باشیم.
معتمدیان با اشاره انتقال ۶۰۰ میلیون مترمکعب سالانه آب به دریاچه ارومیه با اتمام فاز دوم کانی سیب گفت: این میزان آب یکصد میلیون مترمکعب بیشتر از آب شرب مصرفی مردم استان در سال است که از طریق آب های مازاد خارج از حوزه دریاچه از طریق تونل انتقال به دریاچه ارومیه منتقل می شود.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه به دغدغه خاص مردم به احیای دریاچه نیز اشاره کرد و افزود: دریاچه ارومیه به عنوان دغدغه زیست محیطی در کشور مطرح بوده و با توجه به این امر سعی می کنیم که در پروژه های سخت افزاری و به ویژه نرم افزاری ، مدیریت مصرف آب و کاهش مصرف در حوزه کشاورزی، به سمت جایگزینی محصولات کم آب بر پیش رویم.
معتمدیان با بیان اینکه طرحهای نمونه در حوزه ارس در خصوص تغییر الگوی کشت آغاز شده، اظهار کرد: جایگزینی باغات پسته و گردو به جای محصولات پرآب بر در دستور کار قرار گرفته که درآمد و اشتغال بیشتر و کاهش مصرف را برای منطقه به ارمغان خواهد آورد.
به گزارش ایسنا، دریاچه ارومیه در ۲۱ کیلومتری شرق ارومیه، در شمال غرب ایران و در مرز دو استان آذربایجانغربی و شرقی قرار گرفته است که با بهبود شرایط آبی دریاچه، قایق سواری و لذت از زیبایی های این دریاچه خالی از لطف نیست.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی جاذبه های طبیعی درياچه اروميه استانی اجتماعی نوروز ۱۴۰۳ جهش تولید با مشارکت مردم استانی سیاسی دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه جاذبه های طبیعی میلیون مترمکعب آذربایجان غربی احیای دریاچه سخت افزاری آب دریاچه سال گذشته
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۹۹۰۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت دریاچه ارومیه برخلاف خوشبینیها بحرانی است!
به گزارش تابناک، اعتماد نوشت: هفته اول فروردین، علی سلاجقه، رییس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: «به دنبال رهاسازی آب از سدها در زمان مناسب و زمانی که کشاورزان به آب نیاز نداشتند و همچنین با افزایش حدود ۸۰ تا ۸۵ درصدی میانگین بارشها نسبت به سال قبل، میانگین حجم آب دریاچه حدود ۵۵ تا 60 درصد نسبت به پارسال افزایش یافت و حجم آب دریاچه ارومیه تقریبا به حدود ۱۶ میلیارد لیتر افزایش پیدا کرد که نسبت به سال قبل دو برابر شد.»
جدیدترین خبر را هم سخنگوی صنعت آب در نشست خبری هفته قبل خود گفت و اعلام کرد: «تراز آب دریاچه ارومیه نسبت به سال قبل ۱۲ سانت و نسبت به ابتدای سال آبی (مهر 1402) ۶۰ سانت افزایش داشته و حجم آب موجود در دریاچه ۲.۲ میلیارد مترمکعب تخمین زده میشود.»
این اخبار در حالی منتشر شده که آبان پارسال، مرکز تحقیقات سنجش از دور دانشگاه صنعتی شریف در آخرین گزارش خود اعلام کرد که طبق آخرین تصاویر ماهوارهای، در فاصله آبان 1401 تا آبان 1402، از سطح 878 کیلومتر مربعی آب دریاچه ارومیه، حدود 80 درصد خشک شده و فقط 170 کیلومتر مربع و معادل 4 درصد از سطح آب دریاچه باقی مانده که مساوی با مرگ قطعی دریاچه ارومیه است.
این گزارش واکنشی به ادعای سخنگوی صنعت آب بود که شهریور پارسال خشک شدن دریاچه ارومیه را تکذیب و اعلام کرد: « هم اکنون حجم این دریاچه به یک میلیارد و ۳۶۰ میلیون مترمکعب رسیده در حالی که سال ۱۳۹۴ این عدد یک میلیارد مترمکعب بوده و ارتفاع آب حدود ۹ سانت بیشتر از سال ۱۳۹۴ است .در مهرماه سال ۱۳۹۴ تراز دریاچه ارومیه ۱۲۷۰.۰۴ بود، اما اکنون این عدد به ۱۲۷۰.۱۸ رسیده که نشاندهنده افزایش تراز دریاچه ارومیه است. مساحت دریاچه ارومیه هزار کیلومتر است در حالی که این عدد در سال ۱۳۹۴ حدود ۷۰۰ کیلومتر بوده است.»
در مقابل این ادعا در گزارش مرکز تحقیقات سنجش از دور دانشگاه صنعتی شریف و با استفاده از تصاویر ماهوارهای اعلام شد: «... در آبان 1400 حدود 900 کیلومتر مربع از سطح آب دریاچه کاسته شده که این کاهش در سالهای بعد هم ادامه داشته تا که در آبان 1401، سطح آب دریاچه به کمتر از 880 کیلومتر مربع رسیده است. سطح آب موجود در دریاچه ارومیه در ۷ آبان ۱۴۰۲ به عدد ۱۷۰ کیلومتر مربع رسیده که نسبت به سطح متناظر با تراز اکولوژیک این دریاچه ۴۳۳۳ کیلومتر مربعی، تنها ۴ درصد وسعت آن باقی مانده است. این سطح کمتر از یک چهارم آن مقداری است که پیش از این در سال ۱۳۹۴ به عنوان کمترین سطح دریاچه ثبت شده بوده است. برآورد میشود که حجم آب موجود در دریاچه ارومیه به حدود عدد ۴۵ میلیون متر مکعب رسیده است.»
محمد درویش، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در واکنش به اظهارات مسوولان حوزه محیط زیست و صنعت آب و استان آذربایجان غربی درباره بهبود وضع دریاچه ارومیه در فروردین امسال و سرنوشت دریاچه در ماههای آتی سال میگوید: «وضعیت فعلی دریاچه ارومیه، حاصل یک اتفاق طبیعی است.
میزان بارندگی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تا 31 فروردین ماه امسال در طول 55 سال اخیر بیسابقه بوده و حتی در دوران طلایی و سال 1375 که دریاچه ارومیه 33 میلیارد متر مکعب آب داشت هم، چنین بارشی را حوضه آبریز دریاچه شاهد نبودیم و با یک سال کاملا استثنایی روبهرو هستیم که میزان بارندگیها، حداقل 20 درصد بیش از میانگین 55 ساله بوده و بنابراین، دوستان در این زمینه هیچ هنری به خرج ندادهاند چون دلیل ورود حدود یک و نیم تا دو میلیارد متر مکعب آب به دریاچه، بارشهای مستقیم در سطح دریاچه و سرریز آب سدها به سمت دریاچه است.
مسوولان زمانی میتوانند بگویند که در احیای دریاچه ارومیه موفق بودهاند که در یک سال آبی نرمال و در خشکسالی، اعلام کنند که با پلمب چه تعداد چاه و با تغییر کاربری چند هکتار اراضی و با چه میزان کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعت و با تصفیه چه میزان پساب، چه میزان آب به دریاچه وارد شده است. اگر این اقدامات انجام شود، در واقع همان 27 بند مصوب ستاد احیای دریاچه ارومیه اجرا شده است؛ مصوباتی که به دریافت اعتبار 1.1 میلیارد دلاری برای احیای دریاچه منجر شد.
بنابراین، آنچه امروز از بالا آمدن سطح آب دریاچه ارومیه شاهدیم، کار مسوولان نبوده بلکه کار خدا و کار آسمان بوده و مسوولان مطلقا در این زمینه هیچ هنری به خرج ندادهاند. مسوولان اگر میتوانستند، باز هم جلوی رهاسازی سدها را میگرفتند چنان که همین حالا، نمایندگان استان آذربایجان غربی اصرار دارند که دو سد جدید در حوضه آبریز دریاچه ارومیه افتتاح شود در حالی که هم اکنون 101 سد در این حوضه در حال بهرهبرداری است و فقط بهرهبرداری از 4 سد را متوقف کردند.
در کدام کشور سراغ دارید که در یک حوضه آبریز، تعداد سدها را از 11 سد به 105 سد افزایش بدهند و تمام شریانهای ورودی دریاچه را قطع کنند؟ حجم ذخیرهسازی این سدها، 4.5 میلیارد متر مکعب اما حقابه دریاچه ارومیه 3.4 میلیارد متر مکعب است و وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی و استانداری آذربایجان غربی و سازمان حفاظت محیط زیست، زمانی میتوانند بگویند که دریاچه را احیا کردهاند که اعلام کنند این حقابه، هر سال تحت هر شرایطی و به هر قیمتی در اختیار دریاچه قرار میگیرد.»
محمد درویش بابت تبعات خشک شدن دریاچه ارومیه و آسیبهای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی این فاجعه برای استانهای همجوار و کشورهای همسایه هشدار میدهد و میگوید: «سه استان کردستان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار گرفتهاند. وسعت حوضه آبریز دریاچه ارومیه 5 برابر کشور لبنان است و اثرات راهبردی فروپاشی حوضه آبریز دریاچه بر 10 استان ایران و همچنین، کشورهای همجوار شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق غیر قابل انکار است.
به دنبال خشک شدن دریاچه، برخاستن ذرات غبار و نمک با قطر کمتر از 10 میکرون، نه تنها باعث شیوع سرطان خون و افزایش فشار آسمُزی در انسان میشود، بلکه کیفیت فتوسنتز را مختل میکند و توان ریسک پذیری را در منطقه کاهش میدهد و افزایش مهاجرت را دامن میزند که همین پدیده به تنهایی یک پدیده امنیتی بسیار خطرناک است. با توجه به اینکه یکی از بالاترین تراکمهای جمعیتی کشور در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است، اگر قابلیت سکونتگاهی این حوضه به هر دلیل از بین برود، فشار این تخریب به استانهایی همچون قزوین و زنجان و اردبیل منتقل میشود که همین امروز هم با بحران مواجهند و این بحرانها علاوه بر رشد حاشیه نشینی، تبعات امنیتی جبرانناپذیری به دنبال خواهد داشت.»
پیشبینی این کارشناس محیط زیست، نقطه مقابل خوشبینیهای دولت است. درویش 6 ماه آینده را میبیند؛ روزهای گرم شهریور ماه که تصاویری از بستر خشکیده دریاچه ارومیه منتشر خواهد شد و در تکمیل پیشبینی خود میگوید: «با افزایش گرما و افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی، حتما دریاچه تا 6 ماه آینده خشک خواهد شد چون مسوولان هیچ تمهیدی برای پلمب چاهها یا رهاسازی آب از سدها یا کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی در نظر نگرفتهاند. با وجود اخباری که اخیرا درباره افزایش 12 سانتیمتری سطح آب دریاچه ارومیه منتشر شده، مسوولان در برنامه احیای دریاچه با شکست روبهرو شدهاند و متاسفم که در اثنای انتشار این اخبار، به این فکر نیستند که وقتی 6 ماه بعد و با گرم شدن هوا، همین میزان آب از کف دریاچه ناپدید بشود، چه جوابی به مردم و رسانهها خواهند داد؟»
در این سالها به کرات گفته شد که یکی از دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه، کشاورزی غیراصولی و پرآببر و برداشت بیرویه آب در بخش کشاورزی بوده و حتی محمد درویش هم در گفتوگوی خود مصداقهایی از افزایش وسعت زمینهای کشاورزی و رشد تعداد چاههای مجاز و غیرمجاز ارائه داد اما اهالی استان آذربایجان غربی و همسایگان دریاچه، جور دیگری به مساله خشک شدن دریاچه ارومیه نگاه میکنند و معتقدند که باید سیستم «مقصریاب» متوقف شود چون اگر قرار به پیدا کردن مقصران واقعی باشد، آن وقت معلوم خواهد شد که برخلاف تصور عمومی، کشاورزان استان آذربایجان غربی هیچ نقشی در خشک شدن دریاچه نداشتهاند.
یوسفیراد هم مثل کارشناسان واقع بین محیط زیست، خوشبینی پایداری نسبت به استمرار اوضاع این روزهای دریاچه ندارد و میگوید: « افزایش تراز دریاچه به دلیل بارشهای خوب و رها سازی سدها بوده اما مطمئن باشید که شهریور ماه، این تراز حتی بحرانیتر از سالهای گذشته هم میشود. به نظر من رهاسازی این حجم آب شیرین به شورهزار دریاچه ارومیه، یک کار پوپولیستی است.
حقابه دریاچه ارومیه باید تامین شود ولی با رهاسازی آب پشت سدها، گاهی حتی فراتر از حقابه هم عمل کردهایم چون میخواستیم شعارهایمان را اجرا کنیم و مثلا مردم بدانند که این دولت بیشتر از دولت قبل برای احیای دریاچه کار کرده یا آن دولت تراز اب را افزایش داد و... شرایط امروز دریاچه، هنر دست خداست به جای آنکه اقدام قاطعانه و مستمری محسوب شود. فرض کنیم که حال خوب دریاچه مرهون اقدامات این دولت است.
آیا این دولت در اردیبهشت ماه دولت نیست؟ آن زمان وقتی دریاچه به طور کامل خشک شد، مربوط به اقدامات چه کسی خواهد بود؟ به نظر من صادقانهترین تراز آب دریاچه را در شهریورماه خواهیم دید؛ زمانی که بارندگیها قطع شده و حجم آب پشت سدها به نقطه بحرانی رسیده چون بیشتر سدهای استان و از جمله سد شهر چای در ارومیه یا سد مهاباد یا سد بوکان، برای تامین آب شرب شهرها ایجاد شده و به همین سبب، سدهای استراتژیک محسوب میشوند اما مسوولان به بهانه آبیاری تراز دریاچه ارومیه، حتی مصرف آب شهروندان را به خطر میاندازند در حالی که در ایران و جهان، تعداد زیادی دریاچه خشک شده و دریاچه ارومیه، اولین دریاچهای نیست که با بحران خشک شدن روبهرو شده بلکه نمونههای زیادی از دریاچههای نمکی خشک شده در سراسر جهان و حتی در کشورهای همسایه مثل ترکمستان و ازبکستان و حتی در شمال شرق ایران داریم.
ستاد احیای دریاچه ارومیه در همه این سالها میتوانست به این فکر بیفتد که بخشی از دریاچه قابل احیا نیست و مثلا شمال دریاچه و از سلماس تا ارومیه به دلیل محدودیت منابع آبی، ممکن بود با اقداماتی قابل کشت شود و در عوض، باقی مناطق دریاچه احیا شود. جالب است که این بار، آب سدها در نقاط قابل عکسبرداری رهاسازی شده در حالی که وضعیت شمال دریاچه ارومیه، فرقی نکرده و حتما با گرمتر شدن هوا، شاهد تبخیر و عقبنشینی و عقبرفت همین میزان آب موجود در دریاچه خواهیم بود و حتما آب در نقاطی مثل بخشهای شمالی که کمتر از دو یا سه متر عمق دارد، حتی خیلی زودتر از مرداد و شهریور تبخیر میشود و این نقطه به شورهزار تبدیل خواهد شد.»